Nguyên nhân gây vàng dai tại gan
Không chỉ trẻ em mà chứng tăng bilirubin huyết dẫn tới vàng da cũng có thể xảy ra ở cả người trưởng thành. Mặc dù không hẳn là tình trạng nghiêm trọng nhưng biểu hiện vàng da ở người lớn rất có thể là dấu hiệu của một bệnh khác hiểm nguy cần phải điều trị, ví dụ như vàng da do bệnh gan hoặc thương tổn trục đường mật.
Có nhiều nguyên do gây nên chứng vàng da ở người lớn, chính yếu là do chức năng của những bộ phận gan, mật, tụy hoạt động thất thường. Ví dụ lúc tế bào gan bị tổn thương, mật bị đổ vỡ hay bị viêm, bị chèn lấn do sỏi mật, giun chui ống mật gây tắc nghẽn, polyp hoặc u... Hoặc chứng xơ gan, ung thư gan, tụy... Đều là các bệnh lý khiến nồng độ Bilirubin trong máu nâng cao lên gây trạng thái da, niêm mạc mắt, lưỡi, gan bàn tay, bàn chân bị nhuộm vàng do sắc tố mật.
Các bệnh viêm gan cấp tính hoặc kinh niên do virus A, B, C, D, E, G hoặc rượu, hóa chất, thuốc (ví dụ như clopromazin, paracetamol, thuốc chống lao, thuốc tránh thai...) cũng là tác nhân khiến cho gan thương tổn trầm trọng gây vàng da da vàng ở người lớn.
Ngoài các vấn đề về gan, mật, các bệnh lý khác như u đầu tụy, ung thư tụy cũng là tác nhân làm cho cản trở sự lưu thông của Bilirubin khiến da vàng hơn.
Bệnh nhiễm trùng huyết do vi khuẩn ruột như Salmonella, E.coli, vi khuẩn tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus) hay trực khuẩn mủ xanh (Pseudomonas aeruginosa) đều có khả năng gây tổn thương gan gây vàng da.
Vàng da ở người lớn cũng rất có thể do bệnh tan máu bẩm sinh, bệnh tự miễn, bệnh tan máu do lạnh, bệnh Cooley hoặc mắc bệnh sốt rét, sốt vàng da, chảy máu (Leptospira) cũng là các nguồn gốc khiến người trưởng thành với dấu hiệu vàng da.
Tóm lại, các nguyên nhân phổ biến dẫn tới vàng da ở người lớn bao gồm:
- Vàng da do viêm gan: Viêm gan siêu vi A, viêm gan siêu vi B và C mạn tính
- Những vấn đề về mật: Sỏi mật, viêm túi mật, ung thư túi mật
- Viêm tụy
- Tự miễn nhiễm hoặc rối loạn di truyền
- Nhiễm trùng virus Epstein-Barr (EBV) hoặc nâng cao bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng
- Do cơ thể tiêu thụ rượu bia quá nhiều và thường xuyên
- Do tác động của một số thuốc như acetaminophen, penicillin, thuốc ngừa thai dạng uống và steroid cũng khiến vàng da ở người lớn.
Bác sĩ có thể chẩn đoán vàng da ở người lớn bằng phương pháp kiếm tìm các tín hiệu của bệnh gan như vết thâm tím, u mạch máu hình sao, lòng bàn tay, bàn chân ngả vàng, màu vàng ở niêm mạc mắt, lưỡi; bệnh tắc con đường mật lúc thấy nước giải sẫm màu, phân bạc màu... Và thực hiện xét nghiệm, siêu thanh, chụp CT/MRI, sinh thiết để xác nhận thêm kết quả chẩn đoán, từ đó với chỉ định điều trị đúng, kịp thời.
Thường kết quả xét nghiệm máu ở bệnh nhân vàng da sẽ cho thấy lượng Bilirubin trong máu nâng cao cao ở cả 3 loại: Bilirubin toàn phần, trực tiếp, gián tiếp. Song song lượng men gan AST và ALT cũng nâng cao cao trên gấp đôi so sở hữu thông thường cho thấy chức năng gan, mật, tuyến tụy của thân thể đang bị tác động nghiêm trọng.
Tùy theo từng nguyên nhân cụ thể mà bác sĩ sẽ đưa ra các chỉ định điều trị khác nhau. Nếu như được điều trị đúng và kịp thời thì trạng thái bệnh và triệu chứng vàng da cũng thuyên giảm theo. Việc điều trị nguồn cội gây nên vàng da còn tùy theo từng bệnh, với thể điều trị bằng phương pháp dùng thuốc nhưng sở hữu một số bệnh đặc thù cần phải can thiệp bằng giải phẫu mới với thể đáp ứng được xuất xứ gây vàng da. Dưới đây là phương thức điều trị vàng da ở người trưởng thành phân loại theo từng nguyên nhân:
Điều trị vàng da do viêm gan
Đầy đủ các trường hợp viêm gan là do tác nhân virus gây ra. Có 5 cái viêm gan thường gặp là A, B, C, D, E có những đặc điểm khác nhau. Tùy vào đội ngũ virus gây viêm gan và hiện trạng bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định những dòng thuốc điều trị khác nhau. Thường ngày mẫu thuốc tiêu dùng để điều trị trong trường hợp này là đội ngũ thuốc ức chế virus hoặc hàng ngũ thuốc tác động lên hệ miễn nhiễm giúp chống lại sự nhân lên của virus, đào thải virus và nâng cao cường khả năng miễn dịch của cơ thể. Có thể cân nhắc tiêu dùng những thuốc điều trị triệu chứng như: thuốc lợi mật, lợi tiểu, truyền dịch lúc da vàng đậm; bổ sung vitamin K khi mang hội chứng xuất huyết, bổ sung các vitamin B nhưng phải theo chỉ định và liều lượng cụ thể của thầy thuốc.
Điều trị vàng da do bệnh về tuyến đường dẫn mật
Nếu người bệnh đã có tiền sử mắc những bệnh về tuyến phố dẫn mật (kể cả bệnh túi mật) thì cần phải dành đầu tiên điều trị dứt điểm trước. Để làm tốt việc này người bệnh cần điều trị theo đúng chỉ định và lời khuyên của thầy thuốc. Cùng lúc nên thường xuyên tẩy giun định kỳ để xoá sổ giun và trứng giun, nhất là các loại giun đũa để tránh trường hợp sỏi mật hình thành do giun chui ống mật để lại.
Ngừa virus viêm gan
Chứng viêm gan do virus là một trong những duyên cớ chính dẫn đến bệnh vàng da ở người trưởng thành. Việc giảm thiểu tối đa khả năng tiếp xúc sở hữu dòng virus này sẽ giúp bạn giảm nguy cơ mắc bệnh viêm gan và chứng vàng da. Bạn cũng có thể phòng giảm thiểu viêm gan siêu vi A, B bằng phương pháp thực hiện tiêm chủng. Bất kỳ con trẻ hay người lớn cũng đều tiêm loại vắc-xin này.
Viêm gan siêu vi A thường lây lan vào cơ thể người bệnh lúc họ vô tình ăn phải lượng nhỏ chất bài tiết thường mang trong thực phẩm bẩn. Do vậy bạn nên cẩn trọng khi ăn ngoài hàng vì sở thực phẩm ấy không được chế biến và nấu đúng bí quyết.
Viêm gan siêu vi B và C lại lây lan qua đường máu và dịch tiết cơ thể của người mắc bệnh nhưng không lây qua các tiếp xúc thường ngày. Cho nên tuyệt đối hạn chế tiêu dùng lại bất kỳ dòng kim tiêm nào từ kim xăm cho đến kim tiêm y tế để ngăn dự phòng virus lây nhiễm.
Ngừng sử dụng rượu bia ở mức cho phép.
Do gan với nhiệm vụ xử lý rượu bia, những chất sở hữu cồn và là nơi khởi nguồn của bệnh vàng da nên bạn cần dừng lượng rượu bia tiêu thụ ở trong mức khuyến cáo (phụ nữ là 20-30ml cồn nguyên chất, mang đàn ông là 30-40 ml/ngày). Việc này không chỉ giúp dòng trừ triệu chứng vàng da mà còn giúp bạn phòng hạn chế những bệnh về gan can hệ tới rượu bia. Cùng lúc cũng không nên uống các loại rượu, bia kém chất lượng như rượu tự pha chế, rượu tự nấu. Tốt nhất là nên giảm thiểu hoặc không uống rượu, bia.